ENDÜSTRİ 4.0 VE ÇALIŞMA HAYATI

(Öğrencilerim Aleyna Çakır ve Halide Özkaya ile yazımız) 

Günümüzde teknolojik yeniliklere adapte olmak vazgeçilemez bir durumdur. Bu yenilikler hayatın her alanında hissedilmektedir. “Endüstri 4.0” kavramı ise beraberinde birçok yeniliği ve yaratıcılığı özellikle iş hayatımıza getirmektedir.

“Endüstri 4.0” ya da “4. Sanayi Devrimi” terimi ilk olarak 2011 yılında Almanya Hannover Fuarı' nda kullanılmıştır. Ekim 2012 yılında ise Robert Bosch GmbH ve Henning Kagermann çalışma grubu oluşturarak hazırladıkları 4. Sanayi Devrimi öneri dosyasını Alman Federal Hükümeti'ne sunmuştur. 8 Nisan 2013 tarihinde yine Hannover Fuarı'nda çalışma grubu Endüstri 4.0 raporunu sunmuştur (kaynak:http://makina.dpu.edu.tr/index/slide/2691/endustri-40-nedir).

Endüstri 4.0 veya 4. Sanayi Devrimi küreselleşmenin hız kazanmasıyla birlikte son yıllarda önemli bir konu haline gelirken bu kavramın ilk ortaya çıkışı ise 2011 yılına dayanmaktadır. Endüstri 4.0’ın diğer adı dijitalleşmedir ve küreselleşmenin bir evresidir. Bu kavramı basitçe açıklamak gerekirse; insan gücüne gereksinimin olabildiğince azaldığı ve bu gücün yerine otonom teknolojilerin yani kendi başına faaliyette bulunabilen makinelerin, 3D yazıcıların, yapay zekanın vb teknolojik yeniliklerin geçtiği bir sistem olarak açıklayabiliriz.

 Endüstri 4.0 işletmeler için insan gücüne duyulan gereksinimin yerini robotlara, uzaktan çalıştırılabilen makinelere bırakması demektir. Yani üretim sürecinin başlangıcından sonuna kadar her alanda teknolojinin kullanılmasıdır. Bu durum çalışma hayatı açısından incelendiğinde pozitif ve negatif olarak iki ayrı sonuç doğurabilmektedir.

Endüstri 4.0 da istihdam edilen çalışan profili bilgili, eğitimli yani kalifiye elemanlardır. Vasıfsız işçiler bu dönemden olumsuz yönde etkileneceklerdir. Teknolojinin üretimin her aşamasına yayılmasıyla birlikte insanın emeğine duyulan gereksinim de azalacağından beraberinde işsizlik sorununu da doğuracağı öngörülebilir bir durumdur. veya bazı meslekler bu durumdan olumsuz etkilenerek yok olma tehlikesiyle karşı karşıyadır. Örneğin; Endüstri 4.0 ile birlikte imalat sektöründen hizmet sektörüne geçiş mevcuttur. Bilgi toplumu bu aşamada etkili olmuştur.  Fakat sürekli gelişen teknolojinin yeni iş imkanları yaratacağını savunanlar da vardır. Üretim süreci bu aşamadan olumlu yönde etkilenmektedir. Örneğin; zamandan tasarruf edilerek daha kaliteli ve sıfır hata ürünler üretilmektedir. Bu da işletme için pozitif bir sonuçtur.

Büyük ölçekli işletmeler açısından olumlu bir süreç olarak algılanırken en önemli kaynaklardan olan insan emeğinin bu süreçten büyük olasılıkla olumsuz etkileneceği bir gerçektir. İnsan emeğinin yerini büyük ölçüde robotların aldığı bu sistem de insan ve robotlar arasında büyük bir rekabet oluşması muhtemeldir. Bu sebeple Endüstri 4.0’ın gelişimi ve bu sürece ayak uydurabilen çalışan profili oluşturmak için yeni nesil buna uygun eğitilmelidir. Temel eğitimden başlayarak teknolojiyle iç içe eğitim verilmeli ve ülkelerde bu durum devlet politikası olmalıdır. Değişimi yönetebilmek, bilgi işçileri olarak bilgiyi en iyi şekilde yorumlamak, özümsemek ve değerlendirmek gereklidir, çünkü günümüzde işletmelerin ve çalışanların başarıları ancak değişimi yönetebilmek ve adapte olmakla gerçekleşecektir.